Jak co miesiąc prezentujemy trzy kolejne doświadczenia z Magicznej Walizki – zbioru prostych doświadczeń dla dzieci i młodzieży, które to doświadczenia można wykonać przy użyciu łatwo dostępnych przedmiotów. W tej części kontynuujemy doświadczenia z optyki.
Soczewka z wody i z powietrza
Skupiające soczewki – to soczewki wypukłe. Rozpraszające – wklęsłe. Ale wcale tak nie musi być.
Co się stanie jak połączymy dwie soczewki płasko wypukłe – tak zwane zerówki (0D), to czy otrzymamy soczewkę skupiającą? Możemy skleić ich krawędzie plasteliną, by stwierdzić, że taka soczewka nie będzie ani skupiać ani rozpraszać promieni. I nic dziwnego – bo poza cienkimi ściankami ze szkła – jest zrobiona z powietrza.
Jeśli jednak zanurzymy naszą „soczewkę” w wodzie – stanie się soczewką rozpraszająca promienie świetlne. To dlatego, że powietrze ma mniejszą gęstość optyczna od wody.
Jeśli teraz wypełnimy przestrzeń między soczewkami wodą, nasz przyrząd pod woda przestanie działać a po wyciągnięciu z wody – będzie działać jak lupa – czyli soczewka powiększająca. W słoneczny dzień, można nią nawet rozpalić ognisko.
Jak osuszyć powierzchnię wody
Mówi się „suchy jak pieprz”, a my powinniśmy raczej mówić – „jak pieprz nie zwilżalny”
Nalewamy do szklani wodę, a następnie zanurzamy w nim palec. Skutek – palec jest mokry. Jeśli jednak posypiemy powierzchnie wody specjalnym proszkiem i zanurzymy palec – będzie zupełnie suchy. Jako proszek musimy użyć czegoś co jest drobne i czego powierzchni nie zwilża woda, Najlepsze są to tego zarodniki widłaka, ale z jego zdobyciem możemy mieć spory problem. Eksperyment udaje się także z bardzo suchym i drobno zmielonym pieprzem (pieprz zachowuje suchość jeśli do pojemnika dodamy kilkanaście ziaren ryżu). Można też wykorzystać suchy mielony imbir, ale trzeba doświadczenie przeprowadzić szybko.
Czy woda może być sucha. No może nie sama woda, ale powierzchnia wody. Musimy tylko użyć czegoś co oddzieli palec od powierzchni wody w najprostszym przypadku – może to być po prostu arkusz folii, ale znacznie bardziej widowiskowy jest specjalny magiczny proszek, który nawet – w przypadku zarodników widłaka – brzmi magicznie.
Niewidzialność
Czy istnieje niewidzialność? Czy można tak zagiąć światło by coś przestało być widoczne?
Jeśli do szklanki z wodą włożymy patyczek (może to być też trzonek od łyżeczki), a następnie będziemy przesuwać go przy samej ściance, to patrząc na szklankę z boku zauważymy, że w pewnym momencie znika.
Jeśli chcemy zobaczyć dlaczego tak się dzieje, nalejmy do szklanki herbaty i popatrzmy od góry na bieg promieni świetlnych przez szklankę. Najlepiej będzie to widać jeśli będziemy przed szklanką przesuwać czerwony wskaźnik laserowy. Zobaczymy, że są takie obszary w szklance do których światło padające z boku nie może dotrzeć. Możemy też oświetlić szklankę boku silna lampą. Patrząc z góry zobaczymy, że do części objętości szklanki – nie trafia tak skierowane światło. Możemy przesuwać szklankę względem źródła światła obserwując jak biegną skrajne promienie.